Enige tijd geleden werkte ik voor de korpsleiding van een politieregio aan het verbeteren van werking van hun centrale recherche. Na het lezen van documenten en het spreken van management en inspecteurs kwam ik met de commissaris – mijn opdrachtgever – tot de conclusie dat overzicht van en inzicht in het werk een eerste vereiste waren.

Waarmee zijn wij bezig (het overzicht) en hoe pakken wij dat aan (het inzicht)? Op hoofdlijnen is er dat altijd wel – ongeveer. Maar is het voldoende en operationeel bruikbaar? Is de stip op de horizon zichtbaar en is er operationeel handelingsperspectief?

Beter vooraf toestemming vragen dan achteraf vergiffenis is een veelgehoorde uitspraak. Naar die uitspraak kun je op zeker twee manieren kijken. Slaat de balans uit naar toestemming vooraf – dan breng je meer control aan en geef je doorgaans minder operationele handelingsruimte. Slaat de balans uit naar achteraf vergiffenis vragen – dan werk je sneller maar niet altijd beter. 

De boekjes van de rechercheur met namen van informanten alsook de status quo van onderzoeken worden “in het kader van het lopende onderzoek” niet altijd 100% gedeeld. Wat niet weet wat niet deert – nou ja, was dat maar altijd waar.

Wij wilden voldoende inventariseren om te weten wat het onderhanden werk is zodat korpsleiding in de driehoek met Burgemeester en OM adequaat overzicht had. Daarnaast wilden wij voldoende inzicht hebben in de rechercheprojecten om de gehanteerde werkwijze te kunnen toetsen en waar nodig bijsturen. De IRT-affaire is een voorbeeld van het worstelen met deze balans.

Om de discussie in het korps te openen hebben wij gebruik gemaakt van het principe Openheid, Duidelijkheid en Eerlijkheid. In workshops is onder het banier “ik breng een ode aan ODE” gewerkt aan meer overzicht op het wat verkrijgen (geeft de basis voor alignment) en meer inzicht dat het toetsen van het hoe mogelijk maakt. Hierbij geldt dat gezonde interactie tussen de stakeholders, dus ook bedrijfsleiding, management en de uitvoerenden op interactieve wijze tot “best direction” en “best practises” zal leiden.

In het leger gebruiken wij vaak het begrip “commander’s intent”. Handelen vanuit de bedoeling van de opdrachtgever. Daartoe moet de intent – de alignment – wel voldoende helder zijn. Wat wil ik bereiken? De uitvoering - het hoe - kan vrijheid kennen. Maar bij gerede twijfel geldt: weer even afstemmen. Hoe weet ik wat de commandant wil en weet de commandant hoe wij dit kunnen oplossen?

Een separaat onderwerp is “snap ik de commander’s intent wel goed”? Dat is voor een andere blog.

Maart 2020.